Các loại mắc cài niềng răng khá phong phú, Các loại mắc cài thông dụng bao gồm niềng răng mắc cài sứ, niềng răng mắc cài kim loại, niềng răng mắc cài tự đóng, niềng răng mắc cài pha lê, niềng răng mắc cài composite. Mỗi loại mắc cài niềng răng đều có những ưu điểm và nhược điểm khác nhau, phù hợp với những trường hợp lâm sàng khác nhau.

 

Các loại niềng răng mắc cài.

 

Phân loại các loại mắc cài niềng răng.

Có ba cách phân loại mắc cài niềng răng, đó là dựa vào cơ chế điều trị và dựa vào vật liệu chế tác.

1. Dựa theo cơ chế điều trị.

Về mặt cơ chế điều trị, sự di chuyển răng trong khi mang niềng là sự trượt của mắc cài trên dây cung thông qua rãnh mắc cài, sự di chuyển nhanh hay chậm, dễ dàng hay khó khăn phụ thuộc vào ma sát phát sinh giữa hai thành phần này, dựa trên cơ chế này người ta chia các loại mắc cài niềng răng thành hai loại sau:

• Niềng răng mắc cài tự đóng hay tự buộc:

Đây là loại mắc cài niềng răng mới nhất, được phát minh nhằm giảm thiểu thấp nhất sự phát sinh ma sát giữa dây cung và rãnh mắc cài, giúp răng di chuyển nhanh hơn, nhẹ nhàng hơn. Với niềng răng mắc cài tự đóng, dây cung được cố định vào rãnh mắc cài bằng một ngàm khóa thông thường là bằng kim loại. Với rãnh mắc cài mạ crom hoặc phủ titanium nano, dây cung được khoá vào rãnh mắc cài bằng một khóa kim loại nên khi niềng răng, dây cung dễ dàng trượt nhẹ trong rãnh mắc cài. Phương pháp niềng răng này còn được gọi là phương pháp niềng răng không ma sát.

Niềng răng mắc cài tự buộc có những ưu điểm sau:

+ Rút ngắn thời gian điều trị: chính vì không có ma sát phát sinh giữa dây cung và mắc cài nên răng sẽ di chuyển nhanh hơn, nên thời gian niềng răng sẽ nhanh hơn.

+ Dễ chịu hơn, không gây đau đớn: Dây cung được cố định thụ động vào rãnh mắc cài, không sinh ra lực chủ động nén ép mạnh nên sẽ dễ chịu hơn, ít đau đớn hơn so với niềng răng mắc cài buộc chun.

+ Ít bong tróc hơn: đế mắc cài tự đóng được xử lý vi lưu bằng lazic nên có khả năng bám dính vào răng tốt hơn.

Niềng răng mắc cài tự đóng phù hợp với những trường hợp sau:

• Răng chen chúc lệch lạc: mắc cài tự đóng rất phù hợp với những trường hợp răng chen chúc lệch lạc. Khóa tự đóng cứng chắc sẽ dữ dây cung thụ động, sinh ra lực nhẹ liên tục và không có ma sát cản sẽ giúp răng di chuyển nhanh hơn, nhẹ nhàng hơn và chuẩn xác hơn.
• Răng hô móm: trong trường hợp răng hô móm, sự di chuyển khi niềng răng thường phải kéo theo cả xương ổ răng, với ưu thế về độ vững chắc và không ma sát, niềng răng tự buộc sẽ giúp quá trình điều trị niềng răng nhanh hơn, kết quả tốt hơn và dễ chịu hơn.

Lưu ý: những phân tích ở trên chỉ đúng với những loại mắc cài tự đóng có rãnh bằng kim loại (crom hoặc titanium), không đúng với những trường hợp mắc cài tự đóng không có rãnh kim loại, vì chỉ có sự di chuyển trượt của kim loại trên kim loại mới giảm được ma sát. Những loại mắc cài tự đóng như composite, nhựa, sứ không có rãnh kim loại không có những ưu điểm chúng tôi kể trên.

Hiện có những loại mắc cài tự đóng nào?

Hiện nay có nhiều loại mắc cài tự buộc, trong bài viết này chúng tôi không liệt kê những loại những mắc cài tự buộc không đúng bản chất như mắc cài tự buộc nhựa, composite, pha lê hay sứ có khóa tự buộc bằng sứ, vì những loại này rãnh mắc cài không được mạ kim loại nên không có tác dụng giảm ma sát giữa mắc cài và dây cung, nên về mặt cơ chế điều trị nó giống với mắc cài buộc chun truyền thống.

+ Mắc cài tự buộc bằng kim loại:

Đây là loại mắc cài tự buộc phổ biến, có giá thành tương đối rẻ, khóa tự đóng bằng kim loại hoặc titanium, rãnh mắc cài bằng titanium, có hai loại mắc cài kim loại tự đóng tốt nhất là mắc cài Smart Clip của 3M (Mỹ) và mắc cài Cormco (Mỹ).

+ Mắc cài tự đóng bằng sứ: Loại mắc cài này được chế tác từ sứ cao cấp, rãnh mắc cài được mạ nano một lớp crom hoặc titanium, khóa tự đóng được làm từ titanium nguyên thỏi giúp triệt tiêu ma sát gữa dây cung và mắc cài. Đây là loại mắc cài được chế tác tinh xảo và có hiệu quả cao nhất hiện nay. Đáp ứng tiêu chí này chỉ duy nhất 1 loại mắc cài sứ tự đóng của 3M (Mỹ), ngoài ra không có loại mắc cài nào đáp ứng được các tiêu chí trên.

Mắc cài tự động Ormco

 

• Niềng răng mắc cài buộc chun.

Đây là loại mắc cài cổ điển, được áp dụng lâu đời.

Khác với niềng răng mắc cài tự đóng là dây cung được cố định vào rãnh mắc cài bởi khóa tự đóng, thì với mắc cài buộc chung, dây cung được cố định vào mắc cài bởi một loại chun buộc chuyên dụng, chính điều này làm cho lực ma sát sinh ra giữa dây cung và mắc cài rất lớn, làm răng di chuyển khó khăn hơn nên thời gian niềng lâu hơn, đồng thời nó sinh ra lực chủ động nén ép lên răng nên cũng khó chịu hơn và đau hơn loại mắc cài tự buộc.

Mắc cài buộc chun gồm nhiều loại khác nhau, có thể bằng thép không rỉ, bằng sứ, bằng nhựa, bằng composite, ….

Nguồn: Lạc Việt Intech